Maak je vragen Bloomrijk
Vragen die ons brein aanzetten tot iets onthouden, tot creatief nadenken of tot onderzoeken. Tot het oplepelen van 1 antwoord of waarbij juist meerdere antwoorden of denkroutes mogelijk zijn. Welke soort vragen er zijn en op welke denkvaardigheid die vraag een beroep doet, daarbij helpt de indeling in denkniveaus van Bloom.
Het helpt ons om inzicht te krijgen in welke vragen en opdrachten ideaal zijn voor hoogbegaafde kinderen. Ongeacht het niveau of thema waar je mee bezig bent, en ongeacht het budget dat je tot je beschikking hebt, goede vragen en opdrachten werken altijd. Als je verrijking wilt bieden, dan kun je bijvoorbeeld kiezen voor vragen en opdrachten van de hogere denkvaardigheden.
Ontdek je eigen creativiteit door samen met collega’s van gedachten te wisselen en te sparren. Fantaseren, overleggen, brainstormen, materialen delen: samen kom je heel ver. We geloven dat iedereen verrijkende vragen en opdrachten kan bedenken. Bij elk thema, bij elke hoek en bij elk materiaal.
Waarom hogere denkorde vragen goed zijn voor hoogbegaafde kinderen
De taxonomie van Bloom bestaat uit zes verschillende denkvaardigheden. Er wordt onderscheid gemaakt tussen lagere orde en hogere orde denkvaardigheden. Dit is geen waardeoordeel, al kan het zo wel klinken. Er wordt mee bedoeld dat lagere orde vaardigheden de basis zijn waarop de hogere denkvaardigheden rusten. Bijvoorbeeld: Voor je een toren kunt bouwen moet je weten hoe je twee blokken op elkaar zet.
De lagere denkorde vaardigheden gaan over kennis opdoen, deze kennis onthouden, begrijpen en toepassen. Bij de hogere denkorde vaardigheden is het nodig iets nieuws toe te voegen aan die kennis. Het gaat om analyseren om tot nieuwe inzichten te komen. Evalueren volgens zelf uit te zoeken beoordelingscriteria of argumenten. En creëren: het creatief gebruik maken van aanwezige kennis voor nieuwe doelen, producten of inzichten.
Bekijk de niveaus hier: Bloomposter!
Een misverstand is dat er altijd eerst begonnen moet worden met de lagere orde denkvaardigheden in het aanbod. Eerst alles uitleggen, laten begrijpen en met eenvoudige toepasoefeningen het eigen maken. Deze wijze van aanbieden past niet goed bij de manier van denken van kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong, ofwel hoogbegaafde kinderen.
Je kunt heel goed beginnen met een vraag of opdracht van een hogere orde denkvaardigheid. Bij alle kinderen, maar zeker bij hoogbegaafde kinderen! Het sluit veel beter aan bij hun manier van denken dan de lagere orde denkvragen. Zij denken namelijk automatisch top-down (vanuit een concept of doel) en op meerdere denklagen tegelijktijdig.
Ze gaan dan ook veel meer ‘aan’ van vragen die aansluiten bij deze manier van denken. En via die ‘top’ komen ze vanzelf bij ‘down’ terecht, ofwel bij de lagere denkorde niveaus. Ze willen bijvoorbeeld weten hoe water uit een kraan komt, en leren zo vanzelf iets over de waterkringloop.
De 6 vaardigheden
Onthouden
Dit is: kennen, in het geheugen houden. Het gaat bij dit niveau om het kennis maken met of opzoeken van informatie en deze onthouden.
Je vraagt bijvoorbeeld om iets te herhalen wat is aangeboden.
Deze woorden en vragen horen hierbij: Hoe heet dit? Wat is dit? Wanneer was dit? Wie is dit? Benoem, herhaal, verzamel, noteer, weten waar je bepaalde informatie kunt terugvinden, invullen, natekenen.
Begrijpen
Dit is: snappen, met het verstand vatten, doorzien. Het gaat bij dit niveau om het begrijpen van informatie.
Je vraagt een voorbeeld te geven, je laat uitleggen of in eigen woorden vertellen wat er is aangeboden.
Deze woorden en vragen horen hierbij: leg uit, waar heeft dit mee te maken, wat hoort bij wat, geef een voorbeeld van, zeg in eigen woorden, waar hoort dit nog meer bij?
Toepassen
Dit is: kennis gaan gebruiken. Het gaat bij dit niveau om het gebruiken van de begrepen kennis in een nieuwe situatie.
Het gaat hierbij niet om nieuw inzicht of eigen ideeën, maar alleen om het toepassen van de aangeboden kennis en vaardigheden in verschillende situaties of op verschillende manieren.
Deze woorden en vragen horen hierbij: maak, zoek bij elkaar, bouw, maak met ander materiaal, doe, leg bij elkaar, laat zien, oefen met andere materialen, sorteer, knutsel wat je weet, zoek er plaatjes bij, vul aan.
Analyseren
Dit is: opdelen in verschillende onderdelen, grondig onderzoeken, uiteenrafelen, combineren, ordenen, construeren.
Het gaat om informatie of materiaal te onderzoeken of te doorgronden. Bijvoorbeeld welke aspecten een rol spelen bij een verschijnsel en op welke niveaus dit allemaal speelt. Hierbij zal ordening aangebracht moeten worden in de onderdelen en in de niveaus.
Deze woorden en vragen horen hierbij: wat moet je als eerste doen en wat daarna? Hoe hoort dit bij elkaar, hoe zou dit passen, hoe zit dit in elkaar, zoek uit waar dit allemaal bij hoort en waarom, onderzoek, ontdek, in elkaar zetten, uit elkaar halen, groepjes maken.
Evalueren
Dit is: vergelijken, mening geven, beoordelen, balans opmaken, onderbouwen, beschouwen, concluderen, afwegen.
Het gaat om kritisch denken, een onderbouwde mening vormen, inzichten onderbouwen, een afweging maken tussen vergelijkbare eenheden, een mening funderen, bewijsmateriaal verzamelen, verschillende opties vergelijken en te beargumenteren, een oordeel onderbouwen, een visie uiteenzetten met uitleg over gemaakte afwegingen.
Deze woorden en vragen horen hierbij: Wat vind je van, waarom vind je dit, wat kies je en waarom? Weeg af, beslis, vat samen, meet of test, welke is de beste en waarom? kijk of het voldoet aan…
Creëren
Dit is: met behulp van aanwezige kennis en inzichten tot iets nieuws komen.
Het gaat om ideeën en inzichten die met elkaar worden verbonden op zo’n manier dat een nieuw product, inzicht, idee, verband, oplossing, invalshoek, ontwerp, patroon etc. ontstaat.
Deze woorden en vragen horen hierbij: maak iets nieuws, ontwerp, voeg samen tot iets anders, bedenk, vind uit, vind een nieuwe manier om, verzin, stel je voor, fantaseer, regel of organiseer, voer op een andere manier uit.
Voorbeelden van vragen en opdrachten bij de verschillende niveaus in het bij de downloads.
In het werkboek Bloomen met kleuters vind je heel veel meer voorbeelden van uitdagende Bloomlessen, evenals oefeningen om zelf mee aan de slag te gaan zodat je het in je vingers te krijgt!
Meer inspiratie, tips en het echt in de vingers krijgen?
De nieuwe cursus Bloomen met kleuters, inclusief werkboek, is deze lentemaand met een aprilkorting te volgen!
Ook geschikt voor andere leeftijden en leerjaren.